This text is part of:
View text chunked by:
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
Faustulus Ausonios indignans linquit agellos
Et Galla invitum trudit ad arva gregem.
1 Faustule, tam celeri properans discedere gressu,
Invitas quo trudis oves, cum pinguia carpant
Gramina, cum valeant patula vitare sub ulmo
Iam iam venturum torrenti sole calorem?
5Undique nam resonat raucis nemus omne cicadis.
2 Pascua iamdudum campo meliora feraci
Luxuriare ferunt, cultos qua flexilis agros
Sequana circumdat fluctuque irrorat amoeno.
Illuc has pecudes longinqua per avia duco.
3 10Sic patrios fines antiquaque, Faustule, rura
Linquis, ut externi fias novus incola campi?
Ah coeptam dimitte viam; te flebilis arbor,
Te vidui fontes, te flumina maesta dolebunt.
4 Heu, possessa diu natalis iugera ruris
15Extremus veteri dolor est liquisse colono.
Sed gravis impellit tardantem iniuria gressum,
Nec longum deterret iter, nec fervidus ardor.
5 Hac mecum aesculea paulum requiesce sub umbra,
Et refer indignam quae causa incenderit iram,
20Cur nolis patrio requiem decerpere campo,
Donec sol nimios declinans temperet aestus.
6 Cum foret, heu, genitor multi ditissimus agri,
Dixit, "Io felix magnum pete, Faustule, Pana,
Haud patrias rediture domos, nisi carmina pago
25Invidiosa tuo docta modulere cicuta".
Dixit, et innumero plenam dedit aere crumenam.
Hic docuit calamos labris inflare sonoros
Nec carmen triviale deus, quod Tityrus ipse
Si semel audisset, tenuem fregisset avenam
30Qua sua fagineis sub frondibus otia lusit.
Iubila cum canerem nostris incognita silvis,
Ipse ego rurali sum factus Apolline vates,
Serpentesque meis hederas laurumque virentem
Crinibus imposuit; pagus non inscius exstat.
35Muneris accepti dulce est meminisse levamen.
Interea promissa pater vadimonia solvens
Rem totam exhausit, saevo cogente tyranno,
Et mea libertas cecidit, dominoque coactus
Ingrato servire fui; nam tradita, Lygde,
40Nulla fuere meo compendia digna labore.
Iam quater incisa est flaventi messis in agro
Ex quo tale iugum subii; dum sustinet aetas,
Sunt alibi miseris quaerenda viatica canis.
7 Pro certis incerta petis; sors durior esset,
45Si fieret dominus peregrina ingratior ora.
8 Lygde, mihi rediens quaerenti dixit Amyntas
Illic esse deum miti pietate foventem
Quos fera praecipitat fato Fortuna sinistro.
Huic animus sollers, huic est pastoria virtus
50Grata, nec argutis iuncta est quae fistula cannis
Displicet; augusta si maiestate fruamur,
Hac facilem gracili flectemus arundine divum.
9 Faustule, si qua tui tangit te gratia Lygdi,
Dic age, dic dulci dispersum nectare carmen.
55Ignibus hibernis, aestiva gratius umbra
Illud erit nobis, et odora suavius herba.
10 "Summe deus, nostrae data sunt cui iura salutis,
Indiga paupertas rebusque inimica secundis
Huc lassum me ferre pedem Fortuna coegit.
60Da, precor, optata da tanti numinis aura
Posse frui; tutis geminae sub vallibus alae
Infelix tutare pecus, quod viribus haustum
Omnibus esse vides. Vacuas si missa per auras
Verba volant, usto seu tellus subdita Cancro,
65Seu me spectabit Thule suprema vagantem,
Donec mansuram liceat mihi ponere sedem.
Ah iustas admitte preces finemque supremum
His impone malis. Semper sollemnia vota
Persolvam, nec pauca tuas ovis imbuet aras;
70Et mea iam trito dependens fistula collo
Semper honoratos uni tibi concinet hymnos".
11 Quantum et quale refers carmen, divine poeta.
Ipsa etiam audito mitescent marmora cantu,
Nam strepis arguta nihil armentale cicuta.
12 75Si loquor haec humiles superantia verba myricas,
Materies erexit opus subiecta remissum.
Si nescis, nihil est triviali more sonandum
Ante sacrum numen; virgulta exilia poscunt
Stridentes stipulas et pastoralia verba.
80Sic me Parrhasio docuit Pan primus in antro.
13 O felix numen, dulci quod tanta canore
Fistula mulcebit cycnos imitata sonoros.
Frigida iam summis descendens montibus aura
Spirat et accinctum Latiis te subtrahit agris.
85Felicem iam carpe viam sedesque beatas,
Fataque perpetuam praestent meliora quietem.
bucolica (W. P. Mustard, 1918).
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.