Sannazaro, Iacopo Napoli 1457 - 1530, eclogae piscatoriae, eclogae piscatoriae pisc. eclogae piscatoriae (S. M. Martini, 1995)

^1
2
Si vacat, et blandos etiamnum ventilat ignes
Quae dea caerulea vehitur super aequora concha,
Turrigeramque Paphon, ditemque Amathunta tuetur;
Accipe flumineas properatum carmen ad undas,
5O mihi non dubia, Cabanili, cognite fama,
Sed longe varios rerum spectate per usus:
Nam tibi me doctae sic devinxere sorores,
Sic mea felici permulcent pectora cura
Ut vix ulla queam melioris tempora vitae
10Te sine, vix placidos per noctem ducere somnos.
En agendum, Traiane, tuis haec praevia iussis
Tractanti, iamiamque animo maiora paranti
Da veniam, et tenues ne dedignare Camoenas.
Forte inter virides (si vera est fama) genistas
15Capripedes Satyri, passimque agrestia Panes
Numina, cum Faunis et montivagis Silvanis,
Exercet dum sol raucas per rura cicadas,
Vitabant aestus, qua pinguia culta vadosus
Irrigat, et placido cursu petit aequora Sarnus.
20Grata quies nemorum, manantibus undique rivis,
Et Zephiris densas inter crepitantibus alnos.
Dumque leves aptant calamos, dum sibila pressis
Explorant digitis, tenuique foramina cera
Obducunt, vario modulantes carmina cantu:
25Auricomae viridi speculantur ab ilice Nymphae
Dulcia clarisonis solventes ora cachinnis:
Sed prope ferre pedem metuunt, nam saepe labores
Audierant Penaea tuos: et qualibus olim
Infelix eheu virgo Nonacria fatis;
30Infelix virgo (quid enim non illa moveret?)
Pana metu fugiens e vertice Cyllenaeo,
Pana deum Arcadiae, quamvis pulcherrima, quamvis
Dianae sacros inter lectissima coetus,
Nodosa tenerum mutarit arundine pectus.
35Quas simul ac nemorum petulans, effraenaque pubes
Semiferi videre per herbida prata vagantes,
Occultamque imis flammam traxere medullis:
Sic timidas blandis hortantur vocibus ultro:
Huc, huc, o tenerae placidissima turba puellae,
40Quid procul adstatis? potius succedite ripae
Et viridi in prato molles de more choreas
Ducite: quandoquidem calamos inflamus inertes
Et frustra ad surdas iactamus carmina silvas.
Illae nil contra: celeri sed nuda parabant
45Crura fugae, tutosque agitabant mente receptus,
Si qua forte viam per saxa irrumpere, et altis
Evasisse iugis, deus aut sua fata dedissent.
Tum iuvenes: procul o, clamant, procul iste, puellae,
Sit timor, ignavas animo depellite curas,
50Nullae hic insidiae, nullae per aperta latebrae:
Cuncta patent: nullas abscondunt haec loca fraudes.
Nos quoque non Lernae monstris, non igne Chimaerae,
Scyllaeisve lupis geniti aut latrante Charybdi,
Qui vestra immani laceremus viscera morsu:
55Sed divum genus, et qui semper rupibus altis
Vobiscum crebris venatibus insultemus.
His dictis permulsi animi, securaque tristem
Corda metum eiciunt, gressuque per uda citato
Prata, deis tandem cupidis ripaeque propinquant.
60Tum manibus simul implicitis per gramina festas
Exercent choreas, aliosque, aliosque reflexus
Inter se laetae repetunt: nunc corpora librant
In saltus, nunc molle latus, nunc candida iactant
Brachia et alterna quatiunt vestigia planta.
65Hic Satyri, quanquam voces audire canentum
Crudeles, quanquam niveas spectare papillas
Exultant, oculisque bibunt sitientibus ignem:
Tanta tamen saevi gliscit vis effera morbi
Pectoribus, praecepsque amor et malesana libido,
70Ut calamis sensim eiectis, ruptoque repente
Foedere, surgentes ab humo, vento ocyus omnes
Exiliant: spretaque deum pietate fideque
Ah pavidas Nymphas subitoque horrore rigentes
Invadunt avidi, saevorum more luporum
75Qui laetas mediis proturbant lusibus agnas,
Oblitasque sui passim rapiuntque trahuntque,
Dum viridi in campo cursant aut valle sub alta,
Et custos ignarus abest et amica canum vis.
Sic illi: at miserae discisso pectore Nymphae
80Frondiferam moestis silvam clamoribus implent,
Atque huc atque illuc fugiunt: non saxa neque altis
Tuta putant loca senta rubis: hinc ardua montis
Praerupti iuga, diffusos hinc stagna peragros
Attonitae circumspiciunt: via nulla salutis,
85Et iam spes praerepta fugae; tum denique ad undas
Consistunt trepidae, flavosque a vertice crines,
Curo lacrymis gemituque et flebilibus lamentis,
Abscindunt, Sarnumque vocant liquidasque sorores.
Dumque vocant, fundo properat chorus omnis ab imo
90Naiadum, properat vitreae rex caerulus undae
Sarnus, inexhaustumque vadis ciet agmen aquarum
Rauca sonans: sed quid Sarnusque aut illa natantum
Agmina Naiadum possint, ubi ferrea contra
Stant fata et duro leges adamante rigescunt?
95Ergo defectae, cura auxilioque deorum,
Ac coelum pariter Nymphae lucemque perosae,
Unum illud rebus tandem quod restat in arctis
Finem optant: iamque in fluvium se mergere adortae
Membra reclinabant et aquas prono ore petebant,
100Cum subito obriguere pedes, lateque per imos
Expatiata ungues radix fugientia tardat
Affigitque solo vestigia: tum vagus ipsis
Spiritus emoritur venis, indignaque pallor
Occupat ora: tegit trepidantia pectora cortex.
105Nec mora pro digitis ramos exire videres,
Auratasque comas glauca canescere fronde:
Et iam vitalis nusquam calor, ipsaque cedunt
Viscera paulatim venienti frigida ligno.
Sed quamvis totos duratae corporis artus,
110Caudicibusque latus, virgultisque undique septae,
Ac penitus salices, sensus tamen unicus illis
Silvicolas vitare deos, et margine ripae
Haerentes, medio procumbere fluminis alveo.